Trarët dhe tullat e ekspozuara të Pallatit Dolmabahçe janë zhdukur, por stukoja e Ciragan, një tjetër rezidencë luksoze perandorake osmane në bregun evropian të Stambollit. Skenari ka ndryshuar, por jo koreografia, as aktorët: tavolina në formë patkoi, dy delegacionet armike në anët e kundërta dhe ndërmjetësit turq në mes.
Raundi i dytë i përpjekjes së dytë për negociata të drejtpërdrejta midis Moskës dhe Kievit në tre vjet zgjat vetëm një orë e dhjetë minuta, por paraprihet nga dy orë e gjysmë takimesh ballë për ballë midis krerëve të dy delegacioneve përkatëse, këshilltarit presidencial rus Vladimir Medinsky dhe ministrit ukrainas të mbrojtjes Rustem Umerov.
Më mirë se sa pritej. Pas sulmit me dron ukrainas ndaj dhjetëra avionëve ushtarakë rusë dhe shpërthimit të dy urave ruse, frika ishte për më të keqen.
Por moskovitët u shtirën si indiferentë. “Lufta është luftë. Pozicioni rus mbetet i njëjtë”, komenton politologu i njohur Sergei Markov.
“Lufta është një gjë, negociatat janë një tjetër. Sulmet ndaj bazave ajrore janë pjesë e luftës, një proces paralel që nuk do të ndikojë në kërkesat tona”, i bën jehonë i dërguari ushtarak Alexander Kots.
Duket më shumë si justifikim për sulmet që ata vetë bënë, sesa si kuptim për ato të të tjerëve.
Por ajo që ka rëndësi është që negociatat të vazhdojnë, megjithëse me hapa të vegjël.
Të dyja palët po flasin me njëra-tjetrën për herë të dytë që nga 16 maji dhe “Në rusisht”, theksojnë mediat e Putinit.
Amerikanët nuk janë aty: rusët nuk i donin as këtë herë.
Dhe delegatët e katër evropianëve “të gatshëm”, takohen vetëm me delegacionin ukrainas.
Këtë herë rezultati është një shkëmbim i “të gjithë të burgosurve të luftës të plagosur rëndë ose të sëmurë” dhe “të moshës midis 18 dhe 25 vjeç”, si dhe “6 mijë për 6 mijë” trupa të të rënëve.
Ukraina dorëzon një listë zyrtare të fëmijëve që thotë se janë “deportuar” nga Moska.
Medinsky përgjigjet me ironi “Mos bëni shfaqje për zonja të moshuara evropiane të dhembshura që nuk mundën të kenë fëmijë të tyre në jetë”.
Kur takon gazetarët, ai e tund listën para kamerave. “Ata thanë se një milion e gjysmë fëmijë ukrainas ishin ‘rrëmbyer nga Federata Ruse’. Pastaj u bënë 200 mijë. Pastaj 20 mijë. Por nuk kishte lista. Ja lista e plotë. Siç mund ta shihni, ka 339 emra, jo miliona apo mijëra. Ne do të punojmë me secilin prej tyre. Sapo të identifikohen kujdestarët e tyre, ribashkimi do të ndodhë menjëherë. Nuk ka asnjë fëmijë të rrëmbyer, ka vetëm fëmijë të shpëtuar nga ushtarët tanë”, akuzon ai.
Edhe kësaj radhe, asnjë marrëveshje për një armëpushim pa kushte. Rusia vazhdon ta refuzojë atë.
Në vend të kësaj, Medinsky propozon “një armëpushim të pjesshëm prej 2-3 ditësh” për të lehtësuar rikuperimin e trupave të të rënëve.
Ai më në fund dorëzon “memorandumin” rus të shumëpritur mbi “mjetet për të vendosur një paqe të qëndrueshme” dhe mbi “masat që duhen miratuar për të arritur një armëpushim të plotë”, por dokumenti paraqet kushte që janë të papranueshme për Kievin, të paktën sipas drafteve që qarkullojnë në median ruse: tërheqja e forcave ukrainase nga katër rajonet e aneksuara pjesërisht nga Rusia në shtator 2022, por që nuk u pushtuan kurrë plotësisht, ose “demilitarizimi” total.
Megjithatë, Umerov nuk përgjigjet menjëherë. Ai u thotë gazetarëve se Kievit do t’i duhet një javë për të shqyrtuar dokumentin dhe për të vendosur për një përgjigje.
Ai propozon bisedime të mëtejshme “midis 20 dhe 30 qershorit”. Por Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky është ai që i bën thirrje Shteteve të Bashkuara të “miratojnë masa të forta”.
Thirrje që bien në vesh të shurdhër. Si ai për një takim trepalësh me Vladimir Putinin dhe Donald Trumpin.
Ndërmjetësi turk Rexhep Tajip Erdogan vazhdon ta mbështesë këtë dhe Trump konfirmon se është “i hapur”. Është gjithmonë Kremlini ai që po zvarritet.
Në mes të pasdites, delegacionet largohen me sedanët e tyre të zinj një nga një. Së pari ndërmjetësit turq, pastaj ukrainasit me uniformë, dhe së fundmi rusët me kravata.
Në Ciragan, ndodhet porta e zakonshme perandorake që rrethon Bosforin. Por ka pasur pak negociata me dyer të hapura.
Gjithsesi, për Erdoganin, “vetë fakti që takimi u zhvillua pavarësisht incidentit të djeshëm është në vetvete një sukses i rëndësishëm”.