Palmat e vajit, të rreshtuara në mënyrë uniforme, shtrihen përgjatë peizazhit në Bestari Jaya, një qytet rural jo shumë larg Kuala Lumpurit. Pikërisht këtu, pranë lumit Selangor, në fillim të viteve 1900, një pronar francez i plantacioneve mbolli fara palme vaji, duke shënuar fillimin e plantacionit të parë tregtar të palmave me vaj në vend. Brenda një shekulli, Malajzia u bë prodhuesi i dytë më i madh në botë i vajit të palmës.
Një përbërës i gjithanshëm dhe i kudogjendur, që gjendet në gjithçka nga ushqimet deri te kozmetika, vaji i palmës ka zënë vendin e tij si një mall global. I nxitur nga kërkesa ndërkombëtare, prodhimi i këtij vaji vegjetal pa erë – i pasur me vitaminë E dhe pa yndyra trans – është rritur dhjetëfish që nga vitet 1960. Megjithatë, dëmi mjedisor i shkaktuar nga plantacionet e palmave të vajit ka ngritur shqetësime të thella. Si përgjigje, Malajzia po promovon gjithnjë e më shumë praktikat e qëndrueshme në industrinë e saj të vajit të palmës, duke synuar të balancojë rritjen ekonomike me përgjegjësinë mjedisore.
Duke njohur nevojën për qëndrueshmëri në aspektet mjedisore, sociale dhe ekonomike, në vitin 2013 u prezantua skema e certifikimit të vajit të palmës së qëndrueshme malajziane (MSPO), e cila u bë e detyrueshme deri në fund të vitit 2019. Kjo skemë kombëtare, me parime të përafruara me Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Kombeve të Bashkuara për 2030, ka vendosur një objektiv për të certifikuar 95% të sipërfaqeve të mbjella me vaj palme në Malajzi deri në fund të vitit 2024.
Për të mbrojtur biodiversitetin, Ministria Malajziane e Plantimeve dhe Mallrave ka riafirmuar angazhimin e vendit për ruajtjen e mbulesës pyjore në 54%, duke e rritur nga premtimi 50% në Samitin e Tokës në Rio, më 1992. Ky objektiv mbështetet nga një nismë kombëtare për hartimin dhe monitorimin e sipërfaqeve të plantacioneve, duke kufizuar plantacionet e reja dhe duke ndaluar shndërrimin e Rezervave të Përhershme Pyjore (PRP) për qëllime bujqësore. Këto përpjekje janë në përputhje me standardet ndërkombëtare, si Rregullorja e Bashkimit Evropian për Shpyllëzimin (EUDR), e cila hyri në fuqi në vitin 2023 për të siguruar që mallrat e importuara në BE – një treg i madh për vajin e palmës malajziane – të mos kontribuojnë në shpyllëzim.
Për të përforcuar përpjekjet për qëndrueshmëri, kompanitë e listuara tani duhet të pajtohen me standardet e raportimit të qëndrueshmërisë të Bursa Malajzisë. Shumë kompani në industri kanë adoptuar politikën “Pa shpyllëzim, pa torfe dhe pa shfrytëzim” (NDPE), që siguron praktika të qëndrueshme mjedisore dhe sociale në prodhimin e mallrave, përfshirë vajin e palmës.
Inovacionet teknologjike po e shtyjnë industrinë drejt efikasitetit dhe reduktimit të ndikimit mjedisor. Qeveria ka investuar 14 milionë dollarë në teknologji bujqësore, duke përfshirë dronët, robotët dhe sensorët për të rritur produktivitetin. Gjeneratorët e biogazit përdorin metanin nga mbetjet për të prodhuar energji, ndërsa teknologjitë elektrokimike trajtojnë mbetjet për riciklim.
Harta gjeografike dhe teknologjitë blockchain po përmirësojnë gjurmueshmërinë në zinxhirët e furnizimit. Po ashtu, aplikimi i inteligjencës artificiale dhe farat inovative GenomeSelect™ premtojnë optimizim të prodhimit me më pak burime.
Vaji i palmës është një shtyllë ekonomike për Malajzinë, duke punësuar mbi tre milionë vetë dhe duke kontribuar me 3% në PBB-në e vendit më 2023. Përmes praktikave të qëndrueshme, Malajzia po konsolidon rolin e saj si lider global në prodhimin e vajit të palmës të çertifikuar, duke kontribuar në një të ardhme më të gjelbër dhe më të qëndrueshme.
